Wednesday, November 13, 2013

The ICJ

The International Court of Justice 
The International Court of Justice yesterday unanimously declared that its 1962 judgment awarding the Preah Vihear temple to Cambodia also gave the Kingdom sovereignty over the promontory that the temple sits on.

But while the announcement was initially greeted as a resounding victory by some in Cambodia, the world court took pains to specify that the 1962 decision dealt with only a “small area” surrounding the temple.

The decision leaves unanswered the question of sovereignty over the remainder of the 4.6-square-kilometre area forming the heart of the long-running dispute between Cambodia and Thailand.

Friday, October 4, 2013

កំណើតដំបូងក្នុងម្លប់ព្រះពុទ្ធសាសនា គ.ស 1999

                                          


บทความที่น่าอ่าน


''ภาวะผู้นำกับการสร้างสันติภาพโลก''

 
พระเทพโสภณ (2545)
        เมื่อ สองปีที่แล้ว ผู้นำศาสนาและจิตวิญญาณของโลก ได้เดินไปถึงก้าวประวัติศาสตร์ในการทำงานร่วมกันเพื่อ สันติภาพโลก โดยมาพบปะกันในคราวประชุม สุดยอดเพื่อ สันติภาพโลกใน สหัสวรรษ ณ องค์การ หประชาชาติ มหานครนิวยอร์ก

          ความสำเร็จของการประชุม สุดยอดเพิ่มความคาดหวังสูงในหมู่ประชาคมทางศาสนา ผลก็คือว่าผู้นำศาสนาต้องการมีบทบาทสำคัญในการเสริมสร้าง สันติภาพโลก เหนือสิ่งอื่นใดยังได้แสดงให้เห็นว่า ผู้นำศาสนา สามารถทำงานร่วมกันได้ ทั้ง ๆ ที่มีความต่างกัน การประชุม สุดยอดผู้นำเพื่อ สันติภาพโลกใน สหัสวรรษ เป็นตัวอย่างแสดงถึงความเหมือนในความต่าง ที่เป็นเชิงรูปธรรม เราจำเป็นต้องมีเวทีร่วมกันเพื่อพิทักษ์รักษาความเหมือนกัน เวทีที่ผู้นำศาสนาจะพบปะและทำงานร่วมกันได้ ดังนั้น คณะกรรมการ สภา จึงตัดสินใจก่อตั้ง สภาผู้นำศาสนาโลกขึ้น ในฐานะเป็นผลลัพธ์ตรงของการประชุม สุดยอดผู้นำเพื่อ สันติภาพโลกใน สหัสวรรษ และข้าพเจ้ามีความยินดีที่จะรายงานว่าสิ่งนี้เองเป็นผลให้เรา สามารถจัดการประชุม สุดยอดผู้นำศาสนาเป็นครั้งที่ ๒ ในกรุงเทพฯ เมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา

          การประชุม ณ กรุงเจนีวาในวันนี้ ถือว่าเป็นการประชุมครั้งแรกในความคิดริเริ่มของ สตรีที่เป็นผู้นำทางศาสนา และจิตวิญญาณในการสร้างสันติภาพทั่วโลก และถือว่าเป็นผลลัพธ์ตรงอย่างหนึ่งของการประชุมสุดยอดผู้นำสันติภาพโลกใน สหัสวรรษอีกด้วย

          เราจึงได้ผล ๒ ประการด้วยกัน คือ ๑) มี สภาผู้นำศาสนาโลก และ ๒) มีความคิดริเริ่มของ สตรีที่เป็นผู้นำทางศาสนาและจิตวิญญาณในการ สร้าง สันติภาพทั่วโลก เหล่านี้เป็นผลมาจากการประชุม สุดยอดผู้นำเพื่อ สันติภาพโลกใน สหัสวรรษ ซึ่งข้าพเจ้าคาดหวังว่า จะเกิดเป็นผลลัพธ์ และเป็นผลผลิตอีกประการหนึ่ง จากการประชุมสุดยอดผู้นำเพื่อ สันติภาพโลกนี้

          ปัญหาปัจจุบันนี้ ก็คือว่าเรา สามารถทำงานร่วมกันได้ไหม เราต้องไม่แยกทางกัน คือต้องทำงานให้มีประ ิทธิผล เพราะว่า สันติภาพต้องการความ สามัคคีกัน ปราศจากความ สามัคคีแล้ว เราเสี่ยงที่จะกลายเป็นคนอ่อนแอลง ๆ และในที่ สุดก็ยอมพ่ายแพ้คู่ต่อสู้ที่ใช้กลยุทธ์ "แยกและปกครอง" จึงเป็นสิ่งจำเป็นที่ต้องมีความคิดริเริ่มเพื่อ สันติภาพทั่วโลกและให้เกิดมี สภาผู้นำศาสนาโลกทำงานร่วมกัน เราต้องออกแบบยุทธศาสตร์ในการ สร้างความสัมพันธ์ใกล้ชิดระหว่างผู้นำเอง ข้อนี้จะเป็นไปได้บนพื้นฐานของการให้ความเคารพและไว้วางใจซึ่งกันและกัน ผู้นำศาสนาทั้งเพศหญิงและชาย ต้องเคารพความพิเศษของกันและกัน และต้องเชื่อถือความจริงใจของอีกฝ่ายหนึ่ง

          ความเชื่อถือและไว้วางใจกันนี่เอง ที่ผู้นำศาสนามาประชุมพร้อมกันที่กรุงเทพฯ และลงนามร่วมกันในกฎบัตร ก่อตั้ง สภาผู้นำศาสนาโลกในฐานะเป็นองค์กรระหว่างประเทศ เป็นเหตุให้ผู้นำศาสนาทั้งหมด สามารถทำงานร่วมกันและช่วยเหลือองค์การ สหประชาชาติในการ สร้าง สันติภาพได้

          ในคราวประชุมที่กรุงเทพฯ เรา สร้างความชัดเจนว่า สภาผู้นำศาสนาโลกจะรักษาความแตกต่างทางด้านศาสนาไว้ได้ เราจะเคารพความเป็นอิสระของศาสนาที่เป็น สมาชิก สภาผู้นำศาสนาโลกนี้จะต้องไม่กลายเป็น สภาคลั่งศาสนา จะไม่ก้าวก่ายการตีความทางด้านเทววิทยาของศาสนาใด ๆ แต่ละศาสนาจะต้องรักษาเอกลักษณ์โดดเด่นของตนเอง สิ่งนี้คือความเหมือนในความต่าง และเป็นนโยบายข้อนี้เองที่จะเป็นรากฐานให้เรามีความเคารพซึ่งกันและกัน

          เรา สร้างความไว้วางใจในระหว่างผู้นำศาสนาด้วยกัน โดยให้คำมั่น สัญญาว่า สภาผู้นำศาสนาโลกนี้มีนโยบายที่จะไม่ให้มีการเปลี่ยนศาสนา จะไม่ส่งเสริมกิจการของศาสนาหนึ่งโดยย่ำยีอีกศาสนาอื่น ความดีทั่วไปที่เป็นจุดหมายของเรา ไม่มีอะไรอื่นใดนอกจาก สันติภาพโลก
เพื่อก่อให้เกิด สันติภาพในโลก สภาผู้นำศาสนาโลกจะต้องทำงานใกล้ชิดกันกับองค์การ สหประชาชาติ และให้คำมั่นจะที่ สนับสนุนองค์การสหประชาชาติในการพิทักษ์รักษา สันติภาพโลก ตรงนี้จึงขึ้นอยู่กับองค์การสหประชาชาติว่าจะยอมรับความ สำคัญของ สภาผู้นำศาสนาโลก และขึ้นอยู่กับองค์การสหประชาชาติและ สภาผู้นำศาสนาโลกด้วยว่าจะยอมรับบทบาท สตรีในการสร้างสันติภาพ

          ในกระบวนการ สร้าง สันติภาพนี้ มีขั้นตอน ๓ ประการ คือ ก่อนที่ความขัดแย้งจะเกิดขึ้น เราต้องพยายามป้องกันไม่ให้เกิดขึ้น เมื่อมีความขัดแย้งเกิดขึ้นแล้ว เราต้องพยายามร่วมกันแก้ไข และ ภายหลังที่ความขัดแย้งสิ้นสุดลงแล้วเราจำเป็นต้องรักษาเยียวยา และประนีประนอมกัน

          ในการป้องกันความขัดแย้ง ผู้นำศาสนาต้องกำจัดความอคติทางด้านศาสนาของศาสนิกเราเอง เราต้อง สั่ง สอนให้เขาพัฒนาความเคารพและความไว้วางใจให้แก่ศาสนิกอื่นด้วย และต้องสอนให้แผ่ความรักไปยัง สรรพสัตว์ ยกตัวอย่างเช่น ชาวพุทธต้องปฏิบัติธรรมด้วยการแผ่เมตตา สวดคำบาลีดังต่อไปนี้

          สัตว์ทั้งหลายที่เป็นเพื่อนทุกข์ เกิด แก่ เจ็บ ตาย ด้วยกันทั้งหมดทั้งสิ้น จงเป็น สุข ๆ เถิด อย่าได้มีเวรแก่กันและกันเลย

          สัตว์ทั้งหลายที่เป็นเพื่อนทุกข์ เกิด แก่ เจ็บ ตาย ด้วยกันทั้งหมดทั้งสิ้น จงเป็น สุข ๆ เถิด อย่าได้มีอาฆาตพยาบาทซึ่งกันและกันเลย

          สัตว์ทั้งหลายที่เป็นเพื่อนทุกข์ เกิด แก่ เจ็บ ตาย ด้วยกันทั้งหมดทั้งสิ้น จงเป็น สุข ๆ เถิด อย่าได้มีความทุกข์กายทุกข์ใจเลย

          สัตว์ทั้งหลายที่เป็นเพื่อนทุกข์ เกิด แก่ เจ็บ ตาย ด้วยกันทั้งหมดทั้งสิ้น จงเป็น สุข ๆ เถิด จงมีความ สุขกาย สุขใจ รักษาตนให้พ้นจากทุกข์ภัยทั้งสิ้นเถิด

          การปฏิบัติธรรมด้วยการแผ่เมตตา ถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาเกี่ยวกับ สันติภาพในพระพุทธศาสนา

          ในการป้องกันความขัดแย้งทางด้านศาสนา สภาผู้นำศาสนาโลก ขอคัดค้าน สงครามศาสนา นั่นคือจะต้องไม่มี สงครามในนามของศาสนาอีกต่อไป ด้วยวัตถุประสงค์ข้อนี้เอง ที่ สภาผู้นำศาสนาโลก จะตั้งคณะกรรมการเพื่อดูแลเรื่องที่มีอ่อนไหวมาก และจำกัดขอบข่ายของความทะเลาะเบาะแว้งทางด้านศาสนา ก่อนที่จะขยายไปสู่การต่อสู้กัน

          ในช่วงเวลาแห่งความขัดแย้งทางด้านศาสนา ผู้นำศาสนาจะต้องเข้าขัดขวางโดยให้ฝ่ายที่มีความขัดแย้งกันนั้นมานั่งเจรจาตกลงกัน ช่วยเหลือองค์การ สหประชาชาติในกระบวนการดังกล่าวนี้ ผู้นำศาสนา สามารถเป็นผู้ทำการปรองดองได้ดีมากกว่านักการเมือง เพราะว่าผู้นำศาสนาได้รับความเชื่อถือจากศาสนิกที่ขัดแย้งกัน

          เมื่อความขัดแย้งสิ้นสุดลงแล้ว ผู้นำศาสนาต้องช่วยเหลือผู้ประ บทุกข์ยากอันเกิดจากความขัดแย้งกัน โดยรักษาเยียวยาทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจ เราต้องช่วยเหลือรักษาเยียวยาร่างกาย โดยช่วยบริจาคและให้บริการช่วยเหลือทาง สังคม เราต้องช่วยอำนวยความ สะดวกรักษาเยียวยาจิตใจ โดยอาศัยการ สวดมนต์ การปฏิบัติธรรม และ สอนเรื่องการให้อภัยกัน

          สตรีที่เป็นผู้นำศาสนามีบทบาท สำคัญในการ สร้าง สันติภาพทั้ง ๓ ขั้นตอนนั้นด้วย สภาผู้นำศาสนาโลกยอมรับความสำคัญของ สตรี จึงได้รวมเอา สตรีที่เป็นผู้นำศาสนาให้อยู่ในระดับผู้นำแนวหน้า และ สภาผู้นำศาสนาโลกจะ สร้างคณะกรรมการที่เป็นสตรีเพื่อวัตถุประสงค์ข้อนี้อย่างแน่นอน

          เรามีงานที่ต้องร่วมทำกันอีกมากมายอย่างเห็นได้ชัด แต่จะไม่มีการแข่งขันกันเอง ตราบใดที่เราผู้นำศาสนาทั้งบุรุษและ สตรียังต้องแข่งขันระหว่างกันเอง ตราบนั้นเราก็เหมือนกับไก่ในเล้าเดียวกัน ที่ต่อสู้กันเองเพื่อจะเป็นผู้นำ จนถึงวันที่มันถูกเชือดเป็นอาหาร โดยที่แท้แล้ว คู่แข่งขันแท้จริงของศาสนาใดก็ตาม ไม่ใช่ศาสนาอื่น แต่เป็นลัทธิความไม่เชื่อหลักความจริงของศาสนาตนเอง ลัทธิวัตถุนิยมและบริโภคนิยม ลัทธิเหล่านี้ต่างหากที่นำพาผู้คนห่างไกลจากคำ สอนของศาสนา

          ตามนัยแห่งพุทธทัศนะเรื่องปฏิจจสมุปบาท ทุกสิ่งทุกอย่างล้วนขึ้นต่อกันและกัน ไม่มีสิ่งใดในโลกนี้ที่ สามารถอยู่เป็นอิสระได้ตามลำพัง เปรียบเ มือนองค์ประกอบของอะตอม คือ อีเลกตรอน นิวตรอน และโปรตรอน เกิดขึ้นเป็นอิสระต่อกัน แต่บุรุษและ สตรีต้องอิงอาศัยกันและกัน เป็นส่วนประกอบ ๒ ่วนของสิ่ง สากลที่ สมบูรณ์ การพัฒนาเพียงส่วนเดียวโดยละเลยอีกส่วนหนึ่งนั้น เห็นว่าเป็นทัศนะที่ สุดโต่ง พระพุทธเจ้าตรัสสอนเราให้เดินทางสายกลาง (มัชฌิมาปฏิปทา) ซึ่งหมายถึง สิ่งสากลที่รวมเอาทุก ๆส่วนไว้

          เพราะฉะนั้น บุรุษและสตรีที่เป็นผู้นำศาสนาต้องเดินบนทาง สายกลางไปด้วยกัน สู่เป้าหมายเดียวกันคือ สันติภาพของโลกทั้งหมด เรายังมีหนทางไกลที่จะเดินไปด้วยกัน ในฐานะเป็นประธานร่วมของคณะกรรมการ สภาผู้นำศาสนาโลก ข้าพเจ้าขอให้ สัญญาที่จะ สนับสนุนและให้ความร่วมมือเกี่ยวกับความคิดริเริ่มของ สตรีที่เป็นผู้นำทางศาสนาและจิตวิญญาณในการ สร้าง สันติภาพทั่วโลก และขออำนวยอวยพรให้ท่านทั้งหลายจงประสบความ ำเร็จทุกประการ

(ที่มา: กล่าวสุนทรพจน์ในการประชุมความคิดริเริ่มของสตรีผู้นำศาสนาและจิตวิญญาณ เพื่อสันติภาพทั่วโลก ณ กรุงเจนีวา ประเทศสวิสเซอร์แลนด์ ตุลาคม ๒๕๔๕ )
 

 

Thursday, September 26, 2013

រឿង​ឆ្មា​ និង​ កណ្តុរ

      ​ បន្ទាប់ពី​វគ្គទី ១​ នៃ​រឿង​ឆ្មា​ & កណ្តុរ​​ (Tom & Jerry)​ បាន​បញ្ចប់​ទៅ​ដោយ​ឆ្មាឈប់​ចាំ​​ដេញ​វ៉ៃ​កណ្តុរ​ ជាមួយ​នឹង​កូន​ខ្ទះឆា​ ដែល​​ឆ្មា​តែង​តែ​ចាំ​នៅ​មាត់​រន្ធ ​ឲ្យ​តែ​ក​ណ្តុរ​ហ៊ាន​ចេញ​ពី​រន្ធ​មក​ ឆ្មាដឹង​តែ​ពី​ចាប់​ដាក់​ក្នុង​ទ្រុង​​សារិកា​ហើយ ​គឺ​ឆ្មា​បើក​​ឲ្យ​កណ្តុរ​ចេញ​ពី​រន្ធ​មក​ក្រៅ​ ដើម្បី​​ប្រឡែង​គ្នា​លេង​បន្លំ​មែន​ទៀត ​ព្រោះ​ខ្វះ​ដៃ​គូ​ បើ​ឆ្មា​លេង​តែ​ម្នាក់​ឯង​ទៅ ញាតិ​ញោម​មើល​ទៅ​វា​​មិន​​សម​​ ដូច​ជា​ រាង​លើគោក​ពេក​។
តែ​នៅ​ពេល​បើក​ឲ្យ​កណ្តុរ​ចេញ​មក​លេង​ម្តង​នេះ ​ធ្វើ​ឲ្យ​ឆ្មាភ័យ​ញ័រលស់ព្រលឹង​ឡើង​បះរោម​ច្រូង​ ដែល​មិន​នឹ​ក​ស្មាន​ដល់​​ថា​ ឡើង​កូដ​​ដល់​ថ្នាក់​ហ្នឹង​ ឡើង​ចង់​យ៉ាប់​រៀងៗ​ខ្លួន​ មិន​ដូច​កាល​ពី​លេង​ល្បែង​មុនៗ​ ឆ្មា​តែង​តែ​មើល​ឃើញ​កណ្តុរ​ម្តងៗ​ ស៊ីផុយ​នោះ​​​​​ ហើយ​ជា​ទូទៅ ​ឆ្មា និង​កណ្តុរ​ តែង​តែ​​គិត​​ប្រើ​​ល្បិច​​យ៉ាង​ម៉េច​យក​តែ​ឈ្នះ​រៀង​ខ្លួន​ដូច​រាល់​តែ​ដង​ ម្លោះ​ហើយ​គ្មាន​អ្វី​ក្រៅ​តែ​ពី​ដាក់​អន្ទាក់​រៀងៗ​ខ្លួន​ ព្រោះ​បើ​ឆ្មា​បើក​ភ្នែក​ឡើង​ដឹង​តែ​ពី​វ៉ៃ​កណ្តុរ​នោះ​​ គឺ​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​វា​កាន់​តែ​អាក្រក់​មើល​ពេក ​ជា​សត្វ​ធំ​ហើយ​គ្មាន​ចេះអី​ គិត​តែ​ចាំ​តែ​វ៉ៃ​សត្វ​តូចៗ​ជាង​។​
អ៊ីចឹង​ហើយ​បាន​ជា​ឆ្មាបាន​ខិតខំ​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា ​ឲ្យ​គេ​មើល​ទៅ​ឃើញ​​ខ្លួន​ត្រឹម​ត្រូវ​ គួរ​សម​នឹង​គេ​ដែរ​ តាម​រយៈ​ខ្ចី​ដៃ​សត្វ​ដទៃៗ​ទៀត ​យក​មក​ប្រើ​ គឺ​ឲ្យ​តែ​ប្រើ​បាន​គឺ​ប្រើ​ហើយ ​ដើម្បី​ប្រយោជន៍​ខ្លួន​ឯង​យក​ឈ្នះ​ក​ណ្តុ​​​រ​ នៅ​ពេល​ឆ្មា​ជួប​ការ​លំបា​ក​​ទាល់​ច្រក​ម្តង​ម្កាល​ គឺ​ធ្វើ​កាយ​វិការ​ទន់​ភ្លន់គួរឲ្យ​អា​ណិត​​ ​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ ឲ្យ​ផុត​ពី​​ទុក្ខ​ភ័យ​មួយគ្រា​បន្តិច​​​សិន​​ទៅ​ ហើ​យ​​ចប់​ហើយ​ នៅ​ពេល​បាន​ដោះ​ស្រាយ​ហើយ​ ចាំ​មើល​ឆ្មា​ចាប់​ផ្តើមឡើងចាង​លេង​​ខ្លួ​ន​គិត​តែ​ពី​រក​រឿង​នេះ ​នោះ​​ដើម្បី​រក​លេស​នេះ​នោះ ​ទម្លាក់​កំហុស​លើ​កណ្តុរ​ ហើយ​ដេញ​វ៉ៃ​ក​ណ្តុរ​រត់​ប្រផាប់​ប្រភីង​ ស្រួល​មិន​ស្រួល​រត់​ចូល​រន្ធ​ដូច​លើក​មុនៗ​​ទៀត​​។​​
ឯ​កណ្តុរ​វិញ​ ​ឲ្យ​តែ​ឆ្មា​ដេញ​វ៉ៃ​​ ដឹង​​តែ​ពីដាក់​​មេផាយ​​ហើយ​ តែ​នៅ​ពេល​ដែល​ដេញ​ទៅ​ជួប​ជា​មួយ​​សត្វ​ណា​ដែល​ធំ​ជាង​ឆ្មា​ដូច​ជា​ខ្លា ខ្លាឃ្មុំ​ ឬ​ក៏​មនុ​ស្ស​​ក្តី ​ដែល​អាច​បង្ក្រាប​ឆ្មា​បាន​ គឺ​កណ្តុរ​ក៏​ខ្ចីដៃ​គេ​ប្រើ​ដែរ​​​ ដើម្បី​វ៉ៃ​ឆ្មា​នោះ​វិ​ញ​ ហើយ​តាំង​ឌឺដង​ដាក់​ឆ្មា​វិញ​ម្តង​។ ​តែ​ជួន​កាល​ក៏​ឃើញ​ឆ្មា ​និង​កណ្តុរ​ ត្រូវ​រ៉ូវ​គ្នា​បាយ​ជា​មួយ​គ្នា ​ហើយ​រាំ​លេង​សប្បាយ​ជា​មួយ​គ្នា​ដែរ​ គឺ​ឆ្មា​ជា​អ្នក​លេង​ភ្លេង​ ឯ​កណ្តុរ​ជា​អ្នក​រាំ​ តែ​ក៏​ជា​ពេល​រក​ល្បិច​ពិសពុល​​ដាក់​​អន្ទាក់​ទៅ​វិញ​​ទៅ​មក​ផង​ដែរ​។
​ ក្រឡេក​មើល​នយោ​បាយ​ស្រុ​ក​ខ្មែរ​បច្ចុប្បន្ន​នេះវិញ​ ក៏​មិន​ខុស​ពី​រឿង​ឆ្មា​កណ្តុរ​ដែរ​ ឥឡូ​វ​ចូល​ដល់​វគ្គទី ២​​ ហើយ​។​​ បន្ទាប់​ពី​បោះ​ឆ្នោត​​សកល ​និង​ប្រកាស​លទ្ធផ​ល​​រួច​ហើយ​ ដែល​គណបក្ស​ប្រជាជន​ទទួល​បាន​៦៨​អាស​នៈ​ និង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​​បាន​៥៥ ​អាសនៈ​ គឺ​តែង​តែ​ជាប់​គាំង​ស្តូក​ដូច​រាល់​ដង​អ៊ីចឹង​។ ​បើ​ទោះ​បី​ជាបក្ស​ប្រឆាំង​ម្ខាង​ដាក់​អន្ទាក់​តាម​បែប​ធ្វើបាតុកម្ម​​តវ៉ា​ ​អហិង្សា​ក៏ដោយ​ ឯបក្ស​កាន់​អំណាច​ម្ខាង​ទៀត​ ក៏​ដា​ក់​អន្ទាក់​បែប​បន្លាលួស ​ទប់​ដែរ​​ ហើយ​មាន​ការ​ចរចា​​រវាង​បក្ស​ឈ្នះ​ឆ្នោត​ទាំង ២​ បន្ត​បន្ទាប់​កាល​ពី​សប្តាហ៍​មុន តែនៅ​មិន​ឃើញ​មាន​លទ្ធផល​ជា​ផ្លែផ្កា​នៅ​ឡើយ​ទេ​។​ ​
តែ​​ខុស​ពី​លើក​​មុនៗ​ ដែលព្រះមហាក្សត្រ​ តែង​តែ​​ទៅ​ពិនិត្យ​សុខភាព​ ឬក៏​មាន​ធុរៈ​នៅ​ក្រៅ​ប្រ​ទេស ចំកាលៈ​ទេសៈ​បែប​​នេះ ​​តែ​លើក​នេះ​ ព្រះករុណ​គង់​នៅ​ក្នុងប្រទេសដើម្បី​សម្របសម្រួល​ដល់​គណបក្ស ​នយោបាយ​​ដែល​អះអាង​ថា​ ឈ្នះ​ឆ្នោត​ទាំង២​ដូចគ្នា​នោះ​​ ហើយ​ព្រះករុណា​បាន​ប្រកាស​ឲ្យ​គណបក្ស​ទាំង ២​ ឲ្យ​ចូលរួម​ប្រជុំ​សភា​អាណ​ត្តិ​ទី៥​ លើក​ដំបូង​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ​។
តែ​បក្ស ​សង្គ្រោះ​ជាតិ​បាន​ធ្វើ​សន្និ​សីទកាសែត ​​កាល​ពី​ចុង​សប្តាហ៍​មុន​ថា​ នឹង​មិន​ចូល​រួម​សម័យ​ប្រជុំ​សភា​ថ្ងៃ​​ដំបូងទី ២៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៣ ​​នេះ​​ទេ​​​ ហើយ​បាន​ចោទ​ប្រ​កាន់​បក្ស​ប្រជាជន​ថា ​បាន​បង្ខំ​ព្រះ​មហាក្សត្រ ​ហើយ​បាន​បន្ត​ទៀត​ថា​ បើ​តាម​មាត្រា ៨៦ ​នៃ​ច្បាប់​រ​ដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​ គឺ​មាន​រយៈ​ពេល ​៦០​ថ្ងៃ ​បន្ទាប់​ពី​ពេល​បោះ​ឆ្នោត​មាន​ន័យ​ថា​ បន្ទាប់​ពី​ប្រកាស​លទ្ធផ​ល​មិន​មែន ​បន្ទាប់​ពី​ថ្ងៃ​បោះ​ឆ្នោតទេ ​ដូ​ច្នេះ​ សល់​ពេល​ចរចាជាង​១ ខែ​ទៀត​ដែរ​​ ហើយ​បក្ស​សង្គ្រោះ​​ជាតិ​ក៏​បន្ត​ការ​ចរចា ​ដោយ​គិ​ត​​ពី​លទ្ធផល​ឆ្នោត​ឈ្នះ​ដូច​គ្នា ​ដើម្បី​ប្រយោជន៍​ជាតិ​ជាធំ​ និង​បាន​ដាក់​លិខិត​ស្នើសុំ​ព្រះមហាក្សត្រ​ពន្យា​រពេល​​ប្រជុំ​សភា​​លើក​ ដំបូង​នេះ​រហូត​ដល់​ថ្ងៃ​ទី​ ៧ ​វិច្ឆិកា​។ ​តែ​បក្ស​ប្រជាជន​អះអាង​ថា ​មិន​ខ្វល់​ទេ​ គឺ​ដឹង​តែ​ពី​ដង្ហែតាម​​ព្រះករុណា​ ចូល​រួម​​ប្រជុំ​សភា​អាណត្តិ​ទី៥​នៅ​ថ្ងៃ​ដំបូង​ហើយ​។
សម្រាប់​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ចំពោះ​ការ​ប្រជុំ​លើក​​ដំបូង​នេះ ​កំពុង​គិត​ថា​ តើ​ដើរ​លើ​ផ្លូវ​ណា​ដែល​ត្រឹ​ម​ត្រូវ​​សម្រាប់​ខ្លួន​ បើ​ម្ខាង​ព្រះមហាក្សត្រ ​និង​ម្ខាង​ទៀត​ គឺ​ឆន្ទៈ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ ដែល​ចង់​​ប្តូរ​មិន​ឲ្យ​ចូលរួម​ប្រជុំ​នោះ​ទេ​ ព្រោះ​បញ្ហា​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​នៃ​​ការ​បោះឆ្នោតមិន​ទាន់​បាន​ដោះ​ស្រាយ​ចប់ ​សព្វ​គ្រប់​នៅ​ឡើ​យ​ផង​។ ​តែ​បើ​បក្ស​ប្រឆាំង​មិន​ចូលរួម​ប្រជុំ​ តាម​ការ​អញ្ជើញ​​របស់​ព្រះមហាក្សត្រ ​តើ​មាន​អ្វី​កើត​មាន​ឡើង​ និង​ប្រែប្រួល​យ៉ា​ង​​ដូចម្តេច​ដែរ​​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ?
ផ្អែក​លើ​កំណត់​ហេតុ ​​​ជាផ្លូវការ​នៃ​ការ​បកស្រាយ​បំភ្លឺ​របស់​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​ ទៅ​តំណាង​រាស្ត្រ ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​ ២២ ​ខែ​កក្កដា ​ឆ្នាំ​ ២០០៣ ចំពោះ​ស្ថាន​ភាព​ខាង​លើ​នេះ ​​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​បាន​បក​ស្រាយ​​បំភ្លឺ​​​យ៉ាង​ច្បាស់​ជា​លាយ​ លក្ខណ៍​អក្សរ​ផង​លើ​​ខ្លឹម​​សារ​វាក្យ​ខណ្ឌ​ទី​១​ មាត្រា​ ៧៦ ​និង​មាត្រា​ទី​ ៩៥​ នៃ​ច្បាប់​ធម្មនុញ្ញ​​៖​ «​វាក្យ​ខណ្ឌ​ទី១​ មាត្រា​ ៧៦​ នៃ​ច្បាប់​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​ចែង​ថា​៖​​«​រដ្ឋ​សភា​មាន​សមាជិក​ជាតំណាង​រាស្ត្រ ​យ៉ាង​តិច​ ១២០ ​រូប។​​ ត្រង់​នេះ ​មាន​ន័យ​ថា​ យ៉ាង​តិច​ណាស់​ត្រូវ​មាន​សមាជិក​ជា​តំណាង​រាស្ត្រ​ចំនួន​១២០ ​រូប​ ទើប​អាច​បង្កើត​រដ្ឋ​សភា​ក្នុង​នីតិកាល​នីមួយៗ​បាន​។ ​ច្បាប់​បោះ​ឆ្នោត​ មិន​អាច​កំណត់​ចំនួន​តំណាង​រាស្ត្រ​តិច​ជាង​ ១២០ រូប​​បាន​ទេ​។​
វាក្យ​ខណ្ឌ​ទី ១​ នេះ ជា​លក្ខខណ្ឌ​ចាំបាច់​សម្រាប់​ការ​បង្កើត​រដ្ឋ​សភា ​ប៉ុន្តែ​មិន​មែន​សម្រាប់​ដំណើរ​ការរបស់​រដ្ឋ​សភា​ទេ។​​ នៅ​ពេល​បោះឆ្នោត​ហើយ ​លទ្ធផល​ត្រូវ​ឲ្យ​បាន​តំណាង​រាស្ត្រ​ចាប់​ពី​ ១​២០ រូប​ ឡើង​ទៅ ​ទៅ​តាម​ការ​កំណត់​នៃ​ច្បាប់​បោះ​ឆ្នោត​ទើប​អាច​បង្កើត​រដ្ឋសភា​នីតិកាល​ ថ្មី​មួយ​បាន​ ដោយ​គោរព​ទៅ​តាម​នីតិវិធី​ដែល ​នយោបាយ​ជាចំាបាច់​ត្រូវ​ ស្នើ​ជ្រើស​តាំង​សមាជិក​ថ្មី​ជំនួស​​ ទើប​ស្រប​នឹង​មាត្រា​៩៥​ នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ដែល​បាន​ចែង​ច្បាស់​ថា​(​ត្រូវ​ចាត់​ការ​ជ្រើស​តាំង​ជំនួស)​»។​​ អ៊ីចឹង ​បើ​តាម​ការ​បកស្រាយ​ របស់​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​នេះ ​គឺ​ទាល់​តែ​សមាជិក​សភា​ ដែល​ជាប់​ឆ្នោត​យ៉ាង​តិច​១២០ ​រូប​ ក្នុង​ចំណោម​សមាជិក​សរុប​ ១២៣ រូប​ បាន​អាច​ប​ង្កើត​រដ្ឋ​សភា​នី​តិ កាល​នីមួយៗ​បាន​។ ​បើ​បក្ស​សង្គ្រោះ​​ជាតិ​មិន​​ចូល​រួម​ប្រជុំ​ថ្ងៃ​ដំបូង​នេះ​ទេ ​គឺ​រដ្ឋ​សភា​ចេះតែ​ប្រជុំ​បាន​ហើយ​តែ​មិន​អាច​បង្កើត​រដ្ឋសភា​នីតិ កាល​​ទី ៥ ​ឲ្យ​បាន​ពេញ​លេញ​​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់​បាន​ទេ។​​ បើ​បង្កើត​រដ្ឋសភា​មិន​បាន​ផង​ រឿង​អី​ទៅ​បង្កើត​រដ្ឋាភិបាល​ស្រប​ ច្បាប់​បាន​។ ​ក្នុង​ករណី​នេះ ថា​តើ​បក្សប្រជាជន​ និង​​បក្ស​សង្គ្រោះ​​ជាតិ​ មាន​ស្នៀត​អ្វី​ទៀត​ ដើម្បី​ទម្លុះ​ភាព​ទាល់​ច្រក​នេះ​បាន​? ​បើ​បក្ស​នីមួយៗ​ សុទ្ធ​តែ​ចង​ក្រឡា​ចាក់​ស្រែះ ​ដូចគ្នា​​ដោយ​ផ្អែក​ទៅ​លើ​​ច្បាប់​ផង​ និង​ដាក់​អន្ទាក់​គ្នា​ទៅវិញ​ទៅ​មក​ដូច​រឿង​ឆ្មា-កណ្តុរ​យ៉ាង​នេះ?
ជា ​សរុប​សេចក្ដីមក​ បើក្នុង​ន័យ​អភិវឌ្ឍន៍​វិញ ​​បើ​ថ្នា​ក់​​ដឹកនាំ​នយោបាយ​ស្រុកខ្មែរ​ នៅតែ​ដើរ​តាម​គន្លង​រឿងឆ្មា​ និង​កណ្តុរនេះ​វិញ​​ គឺ​មិន​មាន​កា​រ​អភិវឌ្ឍបាន​ល្អ​ប្រសើរ​ទេ ​ព្រោះ​ឆ្មា-​កណ្តុរ​គិត​តែ​ពីរឿង​ដា​ក់​អន្ទាក់​គ្នា​​​ជា​​ជាង​​រួម​គ្នា ​​អ​ភិវឌ្ឍ។ ចំា​​មើល​នៅ​​ថ្ងៃ​​នេះ​​​​មើល​​​ថា​​ តើ​​​មា​ន​​អ្វី​​ប្រែប្រួល​​យ៉ាង​​ដូច​ម្តេច​​​ ហើយ​​អ្វីៗ​គួរ​តែ​​នៅ​ ឬ​​​មួយ​គួរ​​តែ​​ទៅ?

សារពីលោក បាង គី មួន


''สารจากเลขาธิการสหประชาชาติ บัน คิ-มูน''

วันวิสาขบูชา วันสำคัญสากลโลกเป็นการเฉลิมฉลองสำหรับชาวพุทธทั่วโลก และเป็นโอกาสหนึ่งสำหรับสมาชิกทั้งหมดแห่งชุมชนสากลโลกที่จะได้รับประโยชน์จากประเพณีอันมั่งคั่งอุดมสมบูรณ์ของพวกเขา

พิธีตามธรรมเนียมปฏิบัติในปีนี้ ซึ่งประจวบกับเวลาที่มีการแพร่หลายอย่างกว้างขวางของการปะทะต่อสู้กันและความทุกข์ยากขัดสน เป็นโอกาสที่จะสำรวจตรวจสอบดูว่าคำสอนต่างๆ ทางพุทธจะกระตุ้นเตือนเราได้อย่างไรในการสนองตอบต่อความท้าทายต่างๆ ที่เหนือกว่า

การรับหน้ากับปัญหายุ่งยากต่างๆ ที่โลกเรากำลังเผชิญอยู่นี้ ประจวบเหมาะกับพระพุทธศาสนาเป็นอย่างยิ่ง พระพุทธเจ้า เมื่อครั้งยังเป็นเจ้าชายทรงพระเยาว์ ทรงละทิ้งความปลอดภัยในพระราชวังของพระองค์เพื่อทรงค้นหาความจริงแห่งทุกข์ ๔ ประการ คือ การเกิด ความเจ็บไข้ ความแก่ชรา และ ความตาย

ในเมื่อความจริงอันเจ็บปวดไม่สามารถจะหลีกเลี่ยงได้ พระพุทธศาสนาเสนอความเข้าใจต่างๆ อย่างถ่องแท้ภายในเพื่อจะเผชิญหน้ากับความจริงนี้ ประวัติศาสตร์ของมันเต็มเปี่ยมไปด้วยตัวอย่างต่างๆ ที่จุดประกายและส่งผ่านเป็นพลังแห่งพุทธปรัชญา

ตำนานพระเจ้าอโศก ผู้พิชิตและผู้ครองราชย์ที่โหดเหี้ยมในอินเดียในช่วง ๓ ศตวรรษหลังพระพุทธเจ้าปรินิพพาน พลิกผันสู่พระพุทธศาสนาในที่สุดโดยการสละความรุนแรงทิ้งและโอบอุ้มสันติภาพไว้แทนที่

คุณค่าในหลักการที่ปรับเปลี่ยนของพระเจ้าอโศก รวมถึงสิทธิมนุษยชน การปกครองในระบอบประชาธิปไตย และการเคารพในศักดิ์ศรีของชีวิต เป็นเรื่องสามัญร่วมกันสำหรับศาสนาที่ยิ่งใหญ่ทั้งมวล ความจริงที่ว่าพระเจ้าอโศกสามารถที่จะหันมาโอบอุ้มสิ่งเหล่านี้ไว้ภายหลังสงครามอันโหดเหี้ยมในช่วงเวลาหลายปีเสนอข้อพิสูจน์ว่ากุศลเจตนาในปัจเจกบุคคลทั้งหลายสามารถหยุดการแพร่กระจายแห่งความทุกข์ความหายนะได้

ขณะนี้เป็นเวลาที่ยิ่งกว่าเวลาใดๆ ที่ผ่านมาที่เราต้องการจิตวิญญาณแห่งการปลอดความรุนแรงที่จะช่วยจุดประกายสันติภาพและหยุดยั้งความขัดแย้ง

ข้าพเจ้าขอส่งความปรารถนาดีมายังผู้ที่ศรัทธาในการเฉลิมฉลองวันวิสาขบูชา วันสำคัญสากลโลก และความหวังอย่างจริงใจอย่างสุดซึ้งของข้าพเจ้าว่าเราทั้งหมดจะร่วมสร้างพลังแห่งจิตวิญญาณอุดมคติในการร่วมสร้างมติที่แข็งแกร่งเพื่อปรับปรุงแก้ไขโลกของเราให้ดีขึ้น

บัน คิ-มูน
เลขาธิการสหประชาชาติ

ទស្សនសិក្សានៅក្រុងឆាអាំ ប្រទេសថៃ